User:Krushnasolanki

પ્રકાશ ઉત્સર્જક ડાયોડ

પ્રકાશ-ઉત્સર્જક ડાયોડ (એલઇડી) એ બે-સેમિ સેમિકન્ડક્ટર લાઇટ સ્રોત છે.જે પી-એન જંક્શન ડાયોડ છે.જે સક્રિય થાય ત્યારે પ્રકાશનું ઉત્સર્જન કરે છે.જ્યારે એલઇડી પર યોગ્ય વોલ્ટેજ લાગુ થાય છે ત્યારે ઇલેક્ટ્રોન ડિવાઇસની અંદર ઇલેક્ટ્રોન છિદ્રો(holes) સાથે જોડાય છે, જે ફોટોન સ્વરૂપમાં ઊર્જા છોડે છે. આ અસરને "ઇલેક્ટ્રોલાઈન્સિસ" કહેવામાં આવે છે.જેમા પ્રકાશનો રંગ (ફોટોનની ઊર્જાને અનુરૂપ) સેમીકંડક્ટરના ઉર્જા બેન્ડના તફાવતથી નક્કી થાય છે.એલઇડી ખાસ કરીને નાના (1 એમએમ અથવા 2 કરતા ઓછી) અને સંકલિત ઓપ્ટિકલ ઘટકોનો ઉપયોગ રેડિયેશન પેટર્નને આકાર આપવા માટે થઈ શકે છે.

પ્રાયોગિક રીતે, ઇલેક્ટ્રોનિક ઘટકો તરીકે 1962 માં ઉપસ્થિત, પ્રારંભિક એલઈડીએ નીચા તીવ્રતાવાળા ઇન્ફ્રારેડ પ્રકાશને ઉત્સર્જિત કર્યો.ઇન્ફ્રારેડ એલઇડી વારંવાર દૂરસ્થ-નિયંત્રણ સર્કિટમાં ટ્રાન્સમિટિંગ ઘટકો તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જેમ કે વિવિધ પ્રકારના ગ્રાહક ઇલેક્ટ્રોનિક્સ માટે દૂરસ્થ ટેલીવિઝન માં નિયંત્રણ માટે. પ્રથમ દૃશ્યમાન પ્રકાશ એલઈડી ઓછી તીવ્રતાની હતી અને લાલ સુધી મર્યાદિત હતી.પરંતુ આધુનિક એલઈડી દૃશ્યમાન, અલ્ટ્રાવાયોલેટ અને ઇન્ફ્રારેડ તરંગલંબાઇ પર ઉપલબ્ધ છે, જેમાં ખૂબ ઊંચી તેજસ્વીતા છે.

પ્રારંભિક એલઈડી નો ઉપયોગ ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણો માટે સૂચક લેમ્પ તરીકે કરવામાં આવે છે, જે નાના પ્રકાશથી પ્રકાશિત બલ્બને બદલે છે. તેઓ સાત સેગમેન્ટના ડિસ્પ્લેના સ્વરૂપમાં આંકડાકીય વાંચનોમાં પેક કરવામાં આવ્યા હતા જે સામાન્ય રીતે ડિજિટલ ઘડિયાળમાં જોવા મળે છે. તાજેતરના વિકાસોએ પર્યાવરણીય અને ટાસ્ક લાઇટિંગ માટે યોગ્ય એલઇડીનું નિર્માણ કર્યું છે.એલઇડીએ નવા ડિસ્પ્લે અને સેન્સર્સ તરફ દોરી જાય છે, જ્યારે તેમના ઉચ્ચ સ્વિચિંગ રેટ અદ્યતન સંચાર તકનીકમાં ઉપયોગી છે.

એલઇડીમાં ઉષ્ણતામાન પ્રકાશ સ્રોતો પર ઘણા લાભો છે, જેમાં નીચલા ઉર્જાનો વપરાશ, લાંબા સમય સુધી જીવનકાળ, સુધારેલ શારીરિક રોબસ્ટનેસ, નાના કદ અને ઝડપી સ્વિચિંગનો સમાવેશ થાય છે. લાઇટ-ઇમિટિંગ ડાયોડ્સ એવિયેશન લાઇટિંગ, ઓટોમોટિવ હેડલેમ્પસ, એડવર્ટાઈઝિંગ, સામાન્ય લાઇટિંગ, ટ્રાફિક સિગ્નલો, કેમેરા ફલેશ અને લાઇટ વૉલપેપર જેવા વિવિધ કાર્યક્રમોમાં ઉપયોગમાં લેવાય છે. તેઓ નોંધપાત્ર રીતે વધુ ઊર્જા કાર્યક્ષમ છે અને, દાવાપૂર્વક, તેમના નિકાલ સાથે સંકળાયેલા પર્યાવરણ ને નુકશાન ઓછું કરે છે. એલઈડી એ લેસર માં પણ ઉપયોગી છે.