User:Mavenace09
Bernoulli na Kanuni ya Mwendo wa Nguvu ya Viowevu
[edit]Historia ya Bernoulli
Daniel Bernoulli (1700-1782):
Mamilioni ya watu husafiri kwa ndege duniani kote bila kufikiria jinsi ndege zinavyoweza kupaa. Tunadaiwa misingi ya kinadharia ya baadhi ya kanuni za kuruka—pamoja na ufahamu mwingine muhimu—kwa sehemu kwa mtaalamu wa hisabati wa Uswisi aliyechangia pakubwa katika mekaniks ya viowevu pamoja na uwezekano, takwimu, na nyuzi zinazotetema.
Daniel Bernoulli alizaliwa Groningen mwaka wa 1700, katika familia yenye historia tajiri ya hisabati: alikuwa mtoto wa mtaalamu wa hisabati aitwaye Johann Bernoulli, mmoja kati ya wataalamu wanane wenye vipa vya hisabati na fizikia katika familia maarufu ya Bernoulli. Walikuwa kama nasaba ya kifalme kipindi hicho. Familia hiyo hapo awali ilitokea Ubelgiji lakini ikakimbia Uswisi ili kuepuka mateso ya Wakatoliki kwa Waprotestanti. Huko, baba wa familia, Nicolaus (baba wa Johann, babu wa Daniel), alijipatia utajiri wake kupitia biashara ya viungo.[1]
Mtaalamu wa hisabati na fizikia wa Uswisi aliyeibuka kutoka katika familia mashuhuri ya wanafasihi. Mwana wa Johann Bernoulli, mwanahisabati mashuhuri ambaye, pamoja na Gottfried Wilhelm Leibniz, walishirikiana kutengeneza hesabu tofauti (calculus).
Daniel Bernoulli anayeheshimiwa kwa kuwa mpainia katika mekaniki ya viowevu, ambayo ni sehemu ya fizikia inayochunguza viowevu (vimiminika na gesi) na jinsi vinavyofanya kazi. Alichangia kwa kiasi kikubwa katika nadharia ya uwezekano, uwezo wa kunyumbulika kwa vitu, na astronomia.[2]
Kanuni ya Bernoulli
[edit]Kanuni ya Bernoulli iliundwa mnamo 1738 na Daniel Bernoulli katika kazi yake "Hydrodynamika".
Ni kanuni muhimu katika mechaniks ya viowevu inayohusiana na shinikizo, kasi, na urefu wa viowevu vinavyosonga.
Kimsingi, inasema kuwa "Kwa kiowevu kisichobanwa katika mtiririko wa kudumu, ongezeko la kasi ya kiowevu linasababisha kupungua kwa shinikizo lake tulivu ".
Kuelewa Kanuni ya Bernoulli
[edit]Fikiria maji yanayotiririka kwenye bomba. Bomba linapokuwa finyu, kasi ya maji huongezeka ili kudumisha kiwango sawa cha mtiririko (uzito kwa kila kitengo cha muda). Kanuni ya Bernoulli inatuambia kuwa pamoja na ongezeko hili la kasi, kuna kupungua kwa shinikizo la maji.
Matumizi ya Kanuni ya Bernoulli
[edit]Kanuni ya Bernoulli ina matumizi mengi katika nyanja mbalimbali:
Ndege: Sura ya umbo la mbawa za ndege huunda tofauti ya shinikizo la hewa. Hewa inayochemka kwa kasi zaidi juu ya bawa huzalisha shinikizo la chini, na hivyo kusababisha "nguvu ya kuinua" inayowezesha ndege kukaa hewani.
Kabureta: Katika injini za petroli, kabureta hutumia kanuni ya Bernoulli kuvuta mafuta kwenye injini. Hewa inapita kwenye kabureta, sehemu iliyobana huunda eneo la shinikizo la chini ambalo hunyonya petroli ya kioevu kwenye mkondo wa hewa.
Kinyunyizia(Atomizer): Vifaa kama vile vichopoo vya manukato na vichopoo vya rangi hutumia kanuni ya Bernoulli. Mtiririko wa hewa kwa kasi kubwa hutengenezwa ili kusababisha eneo la shinikizo la chini ambalo huingiza kioevu, na kukibadilisha kuwa matone madogo au ukungu.
Uingizaji Hewa wa Jengo: Mifumo ya uingizaji hewa ya majengo hutumia kanuni ya Bernoulli. Matundu ya hewa yaliyowekwa kimkakati hutumia mito ya hewa yenye kasi kubwa kuunda maeneo ya shinikizo la chini, na hivyo kurahisisha mzunguko wa hewa na kuondoa hewa iliyotumika.
Mashua: Matanga ya mashua yameundwa na umbo la kupindika ndani. Upepo unapotiririka kwa kasi zaidi kwenye tanga lenye mkunjo, huunda shinikizo la chini upande huo, na hivyo kuvuta tanga na kusukuma mashua mbele.
Marejeo
[edit]- ^ "This Month in Physics History". www.aps.org. Retrieved 2024-04-21.
- ^ Chad (2013-12-27). "Daniel Bernoulli Biography - Life of Swiss Mathematician". Totally History. Retrieved 2024-04-21.